Dış Düşmandan Zor Olan İç Düşmandır
Dış dünyadaki düşmanlara karşı tedbir almak kolaydır. Pusu kurar, koruma alırsın. Ama ya düşman içindeyse? Gözle göremediğin, seninle birlikte yaşayan bir düşman varsa… Nefs-i Emmare, işte bu sinsi iç düşmandır.
Bu düşman sadece bedenini değil, sonsuz hayatını yani ahiretini hedef alır. Üstelik onu taşıyan sensin. Kendi içindesin. Kaçamazsın. Ama onunla mücadele etmeyi öğrenebilirsin.
Nefis Nedir?
Nefis; insanda hem iyilik hem kötülük potansiyeli taşıyan yapıdır. Tek tip değildir. İmam Gazâlî’ye göre nefis üç çeşittir:
Nefs-i Emmare: Kötülüğü emreden nefis
Nefs-i Levvâme: Vicdanlı, sorgulayan nefis
Nefs-i Mutmainne: Huzura ermiş nefis
Bizim savaşımız, özellikle nefs-i emmareyle. Çünkü o bizi:
Günaha iter
Hayrı engeller
Cenneti unutturur
Nefs-i Emmare’nin Özellikleri
1. Sürekli Konuşur
İçinden bir ses, seni hep tembelliğe, boşluğa, harama çeker.
“Şimdi gitme, sonra kılarsın.”
“Yorgunsun, dinlen biraz.”
“Bir kereden bir şey olmaz.”
2. Anlık Hazzı Tercih Eder
“Şimdi 100 TL al, bir hafta sonra 1000 TL’yi ne yapacaksın?”
Bu mantıkla hareket eder. Oysa ahiret, sabredenlere muazzam ödüller sunar.
3. Gösterişi Sever
İyilik bile yapsan, gizli değil aleni yapmak ister. “Beni takdir etsinler” der.
4. Geleceği Görmez
Sabretmeyi sevmez. Hemen sonuç ister.
“Oruçta zorlanıyorsun, bırak!”
“Ümreye şimdi mi gitmen gerek? Daha gençsin!”
Şeytan ve Nefs-i Emmare Arasındaki Fark
Şeytandan korunmak için Eûzü Besmele çekersin, uzaklaşır. Ama nefs-i emmare gitmez. O içindedir. Her an seninle beraber yaşar.
Şeytan dış düşman, nefis iç ajan.
Nefs-i emmare seni içeriden vurur. Onun vesvesesini Eûzü ile susturamazsın, ancak terbiye ederek zayıflatabilirsin.
Kur’an ve Hadislerde Nefs-i Emmare
Yusuf Suresi 53. ayet:
“Ben nefsimi temize çıkarmam. Çünkü nefis daima kötülüğü emreder; ancak Rabbimin merhamet ettiği müstesna…”
Tirmizî Hadisi:
“Gerçek mücahit, nefsine karşı cihad edendir.”
Nefs-i Emmareye Karşı 6 Adımlı Strateji
Üç Şeyi Azalt:
Yemeği azalt: 10 lokma yerine 9 ye, bir lokmayla nefsin nasıl direndiğini gör.
Uykuyu azalt: 7 saat yerine 6 saat 45 dakika uyu, nefsinle savaşı hisset.
Konuşmayı azalt: Sessiz kal, nefis kendini ifade edemediğinde nasıl zorlandığını fark et.
Üç Şeyi Çoğalt:
Tefekkür et: Her şeyin Allah’tan olduğunu düşün, yaratılış mucizesine odaklan.
Zikir yap: La ilahe illallah, Sübhanallah, Estağfirullah… Azdan başla, istikrarla artır.
İnfak et: Sevdiğini ver. 10 lira mı? 15 ver. Ceketini mi çok seviyorsun? Ver. Paradan öte nefsi zorlayan eylemler bunlar.
Nefsin Seni Nasıl Kandırır?
İyilik yaptırır ama taze ekmeği sana, bayatını kardeşine verir.
Sadaka niyetindesin, 1000 vermeye niyetlenirsin, 10 verir, “hiç yoktan iyidir” diye kandırır.
Hayırlı ameli erteletir: “Daha vakit var, sonra yaparsın.”
Konfor alanına hapseder: “Otur, dinlen. Çok çalıştın zaten.”
Cennet mi Dünya mı?
Bugün bir ev almak için 30 yıl çalışıyoruz. Ama Allah bize bir villa değil, sayısız saray vaat ediyor. Sadece birkaç yıl sabır istiyor.
“Sabreden kuluma Cennetten köşkler hazırladım.”
Ama nefis ne diyor?
“O ev şimdi lazım. 30 yıl sonrasına kim kalır?”
Tehlike: Heva ve Hevesi İlâh Edinmek
Furkan Suresi 43. Ayet:
“Heva ve hevesini ilah edinen kimseyi gördün mü?”
Bu ayet, bize içimizdeki nefsin zaman zaman ilah gibi hüküm verdiğini hatırlatıyor.
“Canım istemiyor.”
“Bugün gitmeyeceğim.”
Bu sözler, farkında olmadan bizi Allah’tan uzaklaştırır.
Sonuç: Mücadele Başladı mı?
İslam bizden büyük adımlar istemiyor. Az ama sürekli ameller istiyor.
Her gün 5 dakikalık zikir
Haftada bir hayır
Günde bir kez nefse “Hayır!” demek
Bu küçük adımlar, nefs-i emmarenin gücünü azaltır ve seni nefs-i mutmainne seviyesine ulaştırır.
“Gerçek mücahit, nefsine karşı mücadele edendir.”
Diğer Makaleler
